Er zijn verschillende signalen die kunnen aangeven dat je schoorsteen toe is aan een veegbeurt. Een van de eerste tekenen is een verslechterde trek: als rook moeilijk uit de schoorsteen verdwijnt of zelfs terug de kamer inkomt, is dat vaak een teken van verstopping door roet of vogelnesten. Ook een scherpe roetgeur of roetdeeltjes op de vloer bij de haard kunnen erop wijzen dat er zich te veel vuil heeft opgehoopt. Als je regelmatig stookt (bijvoorbeeld dagelijks in de winter), dan is het verstandig om de schoorsteen minstens één keer per jaar, of zelfs vaker, te laten controleren en eventueel te laten vegen. Een erkend schoorsteenveger kan snel zien hoe vervuild het kanaal is.

Het niet (of te laat) laten vegen van je schoorsteen kan ernstige gevolgen hebben. Ten eerste vormt zich een brandbare laag creosoot aan de binnenkant van het kanaal. Als die laag in contact komt met hoge temperaturen, kan dit leiden tot een schoorsteenbrand, wat ernstige schade aan je woning kan veroorzaken. Daarnaast kan een verstopt kanaal leiden tot rookterugslag in je huis, wat niet alleen hinderlijk is maar ook gevaarlijk vanwege de uitstoot van koolmonoxide – een geurloos, giftig gas. Bovendien kunnen verzekeraars moeilijk doen bij brandschade als blijkt dat het onderhoud verwaarloosd is. Regelmatig vegen is dus niet alleen goed voor je veiligheid, maar ook voor je verzekering.

Bij een handmatige veegbeurt gebruikt de schoorsteenveger traditionele borstels op stokken (of met een touw en gewicht) om de roetlaag los te borstelen. Deze methode is effectief bij eenvoudige, rechte schoorstenen en biedt veel controle. Bij elektrische reiniging gebruikt de veegspecialist een ronddraaiende borstel op een motor (meestal aangedreven door een boormachine) die sneller en dieper reinigt, vooral bij langere of bochtige rookkanalen.

Welke methode “beter” is, hangt af van de situatie. Voor de meeste reguliere onderhoudsbeurten volstaat handmatig vegen. Maar bij hardnekkige aanslag of een lastig schoorsteentraject kan elektrisch vegen efficiënter zijn. Sommige professionals combineren beide technieken voor het beste resultaat.